Ziba Osmanlı – Səhnə ilə nəfəs alan bir ürək

“Səhnə mənim həyatımdır” – bu sözlər bir çox müğənninin dilindən səslənə bilər. Ancaq Ziba Osmanlı bu sözləri deyərkən təkcə səhnədə olmağı deyil, orada həqiqətən yaşadığını, nəfəs aldığını, ruhunu ifadə etdiyini nəzərdə tutur. Onun səhnəyə olan münasibəti bir eşq kimidir – illərlə dəyişməyən, dərinləşən, möhkəmləşən, içdən gələn bir bağlılıq. Bu bağlılıq, bəzən bir göz yaşı kimi axır, bəzən bir təbəssüm kimi doğulur, bəzən isə yalnız dinləyicinin qəlbinin dərinliklərində əks-səda verir.
Ziba Osmanlı musiqiyə uşaq yaşlarından könül verib. Onun ilk notlarla tanışlığı, bir çox sənətkar kimi, səssiz bir sevgi ilə başlayıb – musiqinin sehri, səsin gücü, sözlərin melodiyaya çevrilməsi onu valeh edib. O, səhnəyə ilk dəfə ayaq basanda bu sehrin bir parçası olmaq istədiyini duyub. Həmin andan etibarən səhnə onun üçün yalnız bir platforma yox, duyğuların doğulduğu, ruhun azadlıq tapdığı bir məkana çevrilib.
Səhnəyə addım atdığı ilk gündən bəri Ziba Osmanlı yalnız oxumayıb – hiss etdirib, yaşadıb, danışdırıb… Onun ifasında təkcə musiqi deyil, həm də həyat var: sevincin təbəssümü, kədərin göz yaşı, ümidsizliyin sükutu, ümüdin pıçıltısı…
Ziba Osmanlının sənətində bir özəllik var: O, təkcə səsi ilə yox, gözləri ilə də danışır. Tamaşaçı onu izləyərkən yalnız bir ifaçını yox, bir ömür yaşayan insanı görür. Onun baxışlarında illərin təcrübəsi, duyğuların dərinliyi, sənətə sonsuz sevgi oxunur. Çünki o baxışlar səhnəyə olan eşqin aynasıdır.
Onun səhnəyə çıxdığı anlarda salonda bir səssizlik hökm sürür – sanki hər kəs bir musiqi yox, bir etiraf dinləməyə hazırlaşır. O, mahnılarını oxumazdan əvvəl belə, tamaşaçının gözləri ilə danışır:
“Bu gün sizinlə ruhumu bölüşəcəyəm. Hazırsınızmı?” – deyə sanki susaraq soruşur.
Ziba Osmanlı təkcə səhnədəki obraz deyil. O, səhnədən kənarda da eyni həssaslığa, dərin düşüncəyə malik bir insandır. Musiqi onun üçün yalnız ifa vasitəsi yox, özünü tanıma yoludur. O, hər bir mahnını seçərkən, hər bir misranı ifa edərkən onu sadəcə səsləndirmir, yaşayır, duyur, içində bir ömür kimi daşıyır.
Ziba üçün musiqi – bir dildə deyə bilmədiklərini səslə anlatmaqdır. Elə bu səbəbdəndir ki, onun ifasında süni heç nə yoxdur. Nəsə sönük, nəsə bəzəkli, nəsə quru deyil. Onun ifası yaşanmış bir həyatın səslə ifadəsidir.
Ziba Osmanlı musiqi dünyasında klassiklə müasir arasında gözəl bir körpü qurub. Onun repertuarında Azərbaycan xalq musiqisinin ahəngi, muğamın kövrək ruhu və müasir estradanın emosional gücü birləşir. Bu sintez onu fərqləndirir. O, xalq mahnılarını elə oxuyur ki, sanki yüz illərin həsrəti onun səsində canlanır. Müasir bəstələri isə elə təqdim edir ki, sözlər sanki bu gün yaranıb, bu dəqiqə qəlbindən süzülüb.
Ziba Osmanlı üçün səhnə sadəcə iş yeri deyil – orada yaşayır, nəfəs alır, var olur. Alqışlar onun üçün sadəcə səs deyil, qəbul olunmuş bir ruh halıdır. Tamaşaçının ayağa qalxması, göz yaşları, təbəssümü – bunlar onun üçün ən böyük mükafatdır. Onun hər konserti bir dialoqdur – ifaçı ilə dinləyici arasında sözsüz anlaşma, səssiz bir söhbət…
Bir dəfə səhnədən düşəndən sonra belə demişdi:
“Səhnədə nə qədər yaşayıram, o qədər yaşayıram. O işıqlar sönəndə sanki bir az da susuram içimdə… Amma sabah yenə səhnəyə çıxacağımı bilmək mənə həyat verir.”
Ziba Osmanlı Azərbaycan musiqisinin sadəcə ifaçısı deyil – o, ruhu olan bir sənətkardır. Onun hər çıxışı musiqinin insana necə dərindən təsir edə biləcəyinin canlı sübutudur. Onun səsi ilə danışan duyğular, gözləri ilə danışan iç səs, ifası ilə yaranan səssiz hekayələr – bütün bunlar onu tamaşaçının yaddaşında silinməz edən cəhətlərdir.
Səhnə onun üçün nədir?
– Sadə cavab: həyatın özü.
Ziba Osmanlı səhnədə təkcə oxumur. O, özünü yaşayır. Və biz – tamaşaçılar – onun bu həyatını hər dəfə bir az daha yaxından hiss edir, onu dinlədikcə bir az da özümüzü tapırıq.
Onun səsi qəlbimizdə, baxışları yaddaşımızda, sənətə olan eşqi isə Azərbaycan musiqisinin tarixində yaşayacaq…